رشته شیمی علم آشنایی با مواد است که در گرایش های مختلف با کاربرد های متفاوت در مقاطع تحصیلی کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه ها ارائه می گردد. این رشته در ایران بازار کار و درآمد نسبتا خوبی دارد و اگر قصد خواندن شیمی را دارید، بهتر است با یک مشاوره جهت انتخاب گرایش رشته گفت و گو کنید و تمامی شرایط رشته شیمی را بسنجید و سپس این رشته را انتخاب کنید. در ادامه مطلب به معرفی رشته شیمی، گرایش های این رشته در مقاطع مختلف، بازار کار مهندسی شیمی و موقعیت های شغلی می پردازیم.

بازار کار رشته مهندسی شیمی
بازار کار رشته مهندسی شیمی ، به دلیل گستردگی کاربردها در صنایع مختلف شیمی، نسبتا خوب است. فرصت های شغلی این رشته شامل کار در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع دارویی و بهداشتی، صنایع غذایی، صنایع رنگ و رزین و چسب، صنایع مواد معدنی و فلزی، صنایع انرژی و محیط زیست، صنایع کاغذ و سلولزی و مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی می باشد. با توجه به نیاز کشور برای توسعه صنعت، پالایشگاه های جدید احداث می شود و در نتیجه مهندسان شیمی به عنوان نیرو متخصص وارد میدان میشوند و علاوه بر این شرکت های خصوصی دست اندر در کار در این زمینه نیز در استخدام مهندسان شیمی نقش مهمی دارند. فارغ التحصیلان رشته شیمی می توانند به عنوان معلم خصوصی شیمی در تهران نیز مشغول به کار شوند که به دلیل تخصصی بودن این درس، استقبال خوبی دارد.
موقعیت های شغلی مهندسی شیمی
موقعیت های شغلی مهندسی شیمی با عناوین مهندس شیمی، کارشناس شیمی، مهندس فرایند و کارشناس فروش محصولات شیمیایی میباشد که در واحد های مختلف صنایع نفت و گاز و پتروشیمی مانند اپراتوری واحد، ایمنی، واحد کنترل، مدیریت واحد و کارخانه است. در کل در هر واحد صنعتی که یک ماده اولیه تولید می شود، استفاده از مهندس شیمی برای بهینه سازی و افزایش سود ضروری می باشد.
درآمد رشته شیمی
دامنه حقوق و درآمد رشته شیمی و مهندس شیمی با توجه به سابقه کار، محل کار، میزان تحصیلات، مهارت های نرم افزاری و تسلط به زبان انگلیسی بسیار متغیر است اما به طور میانگین در مقطع کارشناسی حدود 18 میلیون تومان و در مقطع کارشناسی ارشد 25 الی 28 میلیون تومان می باشد. قطعا با گذشت زمان و کسب تجربه به درآمدهای بیشتر تا 50 میلیون تومان نیز خواهید رسید.
معرفی رشته شیمی
رشته شیمی شاخه ای از علوم تجربی بوده و در واقع علم مولکول ها و اتم هاست که به آشنایی با ساختار ،خواص، پیوندهای شیمیایی و تغییرات ماده کمک می کند. علاوه بر این نقش مهمی در شناخت نیروهای بین ذرات و کشف حقیقت ماده ایفا می کند. هدف از مطالعه این رشته درک عمیق از خواص ماده ها و کاربرد آنها در صنعت، پزشکی، کشاورزی، محیط زیست و فناوری، رنگ سازی و پتروشیمی می باشد. معرفی این رشته و اطلاع از جزئیات آن، در خواندن شیمی برای امتحان موثر است؛ اگر بدانید برای چه و چرا قرار است این شاخه را دنبال کنید، با اشتیاق و دقت بیشتری درس را مطالعه می کنید.
رشته مهندسی شیمی مناسب چه کسانی است؟
رشته شیمی نیازمند ذهنی خلاق و فعال می باشد و علاوه بر این به روحیه و توانایی کار تیمی نیاز دارد. اگر علاقه مند به علوم پایه هستید و همچنین به فعالیت در حوزه های نفت و گاز، پتروشیمی ، پلیمر، صنایع غذای و… اشتیاق دارید، مهندسی شیمی می تواند رشته بسیار مناسبی برای شما باشد.
گرایش های رشته شیمی
گرایش های رشته شیمی در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری متفاوت اند.در ادامه مطلب به معرفی گرایش های مختلف این رشته و دروس تخصصی آن در دانشگاه می پردازیم.
گرایش های شیمی در مقطع کارشناسی
گرایش های شیمی در مقطع کارشناسی شامل شیمی محض، شیمی کاربردی و دبیری شیمی میباشد و خوشبختانه در اغلب دانشگاه های کشور ارائه می گردد. دوره کارشناسی این رشته در دانشگاه 4 سال تحصیلی می باشد. برای آشنایی بیشتر با این سه گرایش در ادامه با ما همراه باشید.
گرایش شیمی محض
در گرایش شیمی محض به بررسی ترکیبات شیمیایی، ساختار و ویژگی مواد پرداخته می شود و هدف آن بیشتر تولید دانش، پژوهش و آزمایش است که در نتیجه این گرایش از شیمی مناسب افرادی است که به کارهای تیمی علاقه مند هستند. در این رشته به مباحثی از جمله شیمی آلی، شیمی فیزیک، شیمی تجزیه و شیمی معدنی که بیشتر به صورت تئوری تدریس می شود، پرداخته شده است. در ادامه به اطلاعات دقیق تری از هریک آنها پرداخته ایم:
- شیمی آلی: شیمی آلی به بررسی ترکیبات کربن دار و سنتز ترکیبات آلی می پردازد و کاربرد آن در صنایع دارویی، نفت و پتروشیمی، لوازم آرایشی و بهداشتی و همچنین مواد غذایی می باشد.
- شیمی فیزیک: شیمی فیزیک ترکیبی از شیمی و فیزیک می باشد که شامل ترمودینامیک، سینتیک، طیف سنجی و مدل سازی مولکولی ، کوانتوم و… است و کاربرد آن تحقیق و پژوهش در زمینه بررسی مکانیسم های واکنش های شیمیایی از لحاظ ترمودینامیکی و سینتیکی است.
- شیمی تجزیه: شیمی تجزیه در ارتباط با روش شناسایی، اندازه گیری و آنالیز مواد است و کاربرد آن در کنترل کیفیت صنایع مختلف، مطالعات پزشکی، آلاینده ها و محیط زیست می باشد.
- شیمی معدنی: شیمی معدنی به سنتز ترکیبات معدنی شامل فلزات، کاتالیزورها و… می پردازد و کاربرد آن در صنایع نفت و پتروشیمی، صنایع فلزی و همچنین تولید شوینده ها می باشد.
گرایش شیمی کاربردی
گرایش شیمی کاربردی از حالت تئوری علم شیمی خارج شده و آن را کاربردی تر می کند. در واقع این گرایش تلاش میکند دانشجوها را برای کار در صنعت آماده کند و تمرکز آن بر استفاده عملی از دانش شیمی است. در نتیجه دروس تدریس شده در این رشته بسیار نزدیک به دروس رشته شیمی محض می باشد.
گرایش شیمی دبیری
گرایش شیمی دبیری به آموزش و تدریس علم شیمی در مدارس و دانشگاه ها می پردازد. این رشته تلفیقی از دانش تخصصی شیمی و روش های تدریس و تعلیم آن می باشد.
بیشتر بخوانید: معرفی رشته فیزیک و بازار کار آن
گرایش های شیمی در مقطع کارشناسی ارشد
گرایش های شیمی در مقطع کارشناسی ارشد بسیار متنوع می باشد و شامل شیمی کاربردی، شیمی آلی، شیمی فیزیک، شیمی معدنی، شیمی دارویی، شیمی پلیمر، نانو شیمی، شیمی دریا،شیمی کاتالیست می باشد. در نظر داشته باشید گرایش های هر دانشگاه ممکن است کمی متفاوت باشد. در برخی از دانشگاه ها شیمی محیط زیست و شیمی نظری نیز ارائه میشود:
- شیمی دارویی: شاخه ای از شیمی می باشد که به سنتز، تحلیل و توسعه داروها برای پیشگیری و کنترل بیماری ها میپردازد.
- شیمی پلیمر: شاخه ای از رشته شیمی می باشد که به شناخت خواص و کاربرد مواد پلیمری کمک میکند.
- نانو شیمی: شاخه ای از شیمی است که به مطالعه و کاربرد مواد و ساختار ها در مقیاس نانو می پردازد. در این مقیاس مواد ویژگی ها و خواصی دارند که در مقیاس بزرگتر دیده نمی شود. کاربرد این رشته در پزشکی، محیط زیست، الکترونیک و صنایع دیگر می باشد.
- شیمی دریا: شیمی دریا یا شیمی اقیانوس کمک میکند یون ها، مواد محلول، گازها، ترکیبات آلی و معدنی موجود در آب دریا را شناسایی کنیم و متوجه تاثیر آن ها بر اکوسیستم شویم.
- شیمی کاتالیست: این رشته به بررسی کاتالیزورها میپردازد. کاتالیزورها ترکیباتی هستند که سرعت واکنش های شیمیایی را افزایش می دهند و نقش مهمی در صنایع مختلف و فرایندهای شیمیایی ایفا می کنند.
گرایش های شیمی در مقطع دکتری
گرایش های شیمی در مقطع دکتری نیز مانند مقطع کارشناسی ارشد شامل شیمی آلی، شیمی معدنی، شیمی تجزیه، شیمی فیزیک، نانو شیمی، شیمی دارویی، شیمی نظری و شیمی پلیمر می باشد اما به صورت تخصصی تر ارائه میگردد.
- شیمی نظری: شاخه ای از رشته شیمی می باشد که به کمک ریاضیات، فیزیک و کامپیوتر به مدل سازی و پیش بینی رفتار مولکول ها می پردازد. هدف این رشته درک عمیق از سازوکارهای شیمیایی در سطح مولکولی و اتمی می باشد.
دروس تخصصی رشته شیمی در دانشگاه
دروس تخصصی رشته شیمی در دانشگاه شامل:
- شیمی آلی ۱
- شیمی آلی۲
- شیمی آلی ۳
- سنتز ترکیبات آلی
- کاربرد طیفسنجی در شیمی آلی
- شیمی معدنی۱
- شیمی معدنی ۲
- شیمی آلی فلزی
- شیمی تجزیه ۱
- شیمی تجزیه 2
- شیمی تجزیه دستگاهی
- شیمی فیزیک 1
- شیمی فیزیک ۲
- شیمی کوانتوم
بیشتر بخوانید: قانون شارل
رشته شیمی در خارج از ایران
رشته شیمی در خارج از ایران با توجه به کشور، گرایش و دانشگاهی که انتخاب می کنید بسیار متفاوت خواهد بود. اما به طور کلی نمرات بالا و معدل بالا در پذیرش موثر است علاوه بر این به یک مدرک زبان معتبر مانند آیلتس یا تافل نیاز دارید. 10 تا کشور برتر در رشته شیمی به ترتیب زیر رتبه بندی شده اند:
- چین
- امریکا
- آلمان
- ژاپن
- بریتانیا
- فرانسه
- کره جنوبی
- هند
- کانادا
- اسپانیا
تفاوت رشته شیمی با مهندسی شیمی
تفاوت رشته شیمی با مهندسی شیمی در کاربرد مباحث می باشد. به این صورت که رشته شیمی یک رشته علوم پایه است و مباحث به صورت تئوری آموزش داده می شود و علاوه بر این تمامی مطالب مربوط به شیمی است اما مهندسی شیمی در دانشگاه خیلی کاربردی تر و عملی تر می باشد و همچنین بیشتر مطالب در ارتباط با مکانیک است.
سخن پایانی
امیدواریم با مطالب گفته شده اطلاعات کافی درباره گستردگی رشته شیمی، موقعیت شغلی و دامنه درآمد آن داده باشیم. اکنون میدانید با کسب تجربه و مهارت میتوانید پیشرفت چشمگیری در این رشته داشته باشید. اما برای تصمیم گیری نهایی حتما با مشاوران متخصص در این زمینه مشورت کنید.